[vc_row][vc_column][vc_message message_box_style=”solid-icon” message_box_color=”mulled_wine”]Trung Quốc là quốc gia có lãnh thổ rộng lớn, là cái nôi của nền văn minh Hoa – Hạ cùng với dòng chảy lịch sử hơn 4000 năm. Bên cạnh đó là những “hủ tục” nghe có phần “ghê rợn” vẫn được giữ cho đến tận bây giờ…[/vc_message][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Trung Quốc cũng là quê nhà của những phát minh có ý nghĩa rất lớn đối với nhân loại. Tuy vậy, ngoài việc tìm ra cách làm những thứ như giấy, la bàn, thuốc súng từ rất sớm, người Trung Quốc cổ đại cũng đồng thời “phát minh” ra những phong tục vô cùng kinh dị, thậm chí có một số vẫn còn tồn tại cho tới tận ngày nay.
Mục lục
Minh hôn – tổ chức đám cưới cho người chết
Minh hôn hay còn được biết với tên gọi Âm hôn – Hôn nhân của người cõi âm là một hủ tục ghê rợn của người Trung Quốc. Đám cưới này là sự kết duyên giữa hai người đã mất hoặc một người vừa mất và một người… còn sống. Những người cao niên trong gia tộc cho rằng khi một thành viên trong gia đình không may chết đi mà chưa kịp thành hôn thì hồn ma của họ sẽ không được siêu thoát và sẽ hiện về tác quái, làm gia đình không được yên ổn. Vì vậy, người còn sống phải thay họ hoàn thành việc đại sự này thông qua một nghi thức gọi là minh hôn.
Minh hôn đã xuất hiện ở Trung Quốc từ rất lâu, dù không có thời điểm chính xác nhưng theo một vài điển tích thuật lại tục này bắt nguồn từ Tào Tháo. Ông ta có một đứa coi trai là Tào Xung chẳng may yểu mệnh chết khi chưa lập gia đình. Vì quá thương tiếc con trai, sợ con xuống suối vàng sẽ cô độc lạnh lẽo nên ông muốn tìm một tiểu thư gia đình quyền quý đã chết để kết duyên cùng Tào Xung. Một thời gian sau nghe nói nhà họ Chân có con gái chết yểu, Tào Tháo liền đến nói chuyện. Hai gia đình chọn ngày lành tháng tốt tổ chức lễ minh hôn, sau đó làm đám tang và chôn tiểu thư họ Chân cùng một chỗ với Tào Xung. Từ đó minh hôn được lưu truyền rộng rãi trong dân gian và trở thành một phong tục phát triển mạnh mẽ vào thời nhà Tống. Theo ghi chép trong Tạc Mộng Lục, những nam nữ thanh niên chưa kết hôn không may chết sớm thì cha mẹ bắt buộc phải tổ chức minh hôn cho họ.
Quy trình của một lễ minh hôn cũng có đầy thủ tục phức tạp như một đám cưới truyền thống của người Trung Quốc. Đầu tiên, cha mẹ bắt buộc phải nhờ bà mối đi dạm hỏi, sau đó hai bên gia đình gặp mặt, trao đổi canh thiếp, xem tuổi và ngày kết hôn. Nhà trai cũng phải gửi đầy đủ sính lễ cho nhà gái những thứ như tơ lụa, gạo dầu, vàng bạc, lồng ngỗng, rượu, bánh long phượng,… đều là thật, chỉ có duy nhất quần áo và trang sức là đồ vàng mã được đốt sau khi lễ minh hôn kết thúc để “tân nương” được hưởng dưới suối vàng. Nhà gái cũng đồng thời gửi của hồi môn sang nhà trai, đa số đều được làm bằng giấy, số của hồi môn này sẽ được đặt trước bài vị của “tân lang” nửa ngày và sau đó cũng đem đi đốt.
Những nghi thức của lễ minh hôn cũng diễn ra theo một quy trình bài bản. Cả hai bên gia đình đều bày tiệc rượu chiêu đãi bạn bè thân hữu, kiệu hoa cũng được chuẩn bị để rước bài vị của “tân nương” qua nhà chồng. Bà mối sẽ đem bài vị của đôi tân nhân đặt cạnh nhau, thực hiện nghi thức bái đường và cột dây tơ hồng thay họ. Trong đêm tân hôn, gia đình sẽ bày rượu hợp cẩn, mì trường thọ lên trước bài vị và cùng nhau chúc phúc cho họ. Sau cùng phải chọn một ngày hoàng đạo để hợp táng đôi phu thê này thì lễ minh hônmới coi như được hoàn tất.
Kể từ năm 1949, hủ tục này đã bị chính phủ Trung Quốc ra lệnh cấm thực hiện, tuy nhiên nó vẫn còn diễn ra ở một số vùng quê hẻo lánh và dẫn đến nạn buôn xác chết ở thời hiện đại. Năm 2013, bốn tên đào mộ đã bị tuyên mức án hơn hai năm tù vì đánh cắp hơn mười xác chết từ các ngôi mộ ở tỉnh Thiểm Tây và bán cho khách hàng có nhu cầu minh hôn. Tới nay, các nhà chức trách nước này vẫn đang nỗ lực để dẹp bỏ hủ tục gây ra nhiều tệ nạn và tốn kém này.
Chiêu đệ – giết con gái để cầu sinh được con trai
Ở một quốc gia có tư tưởng “Nhất nam viết hữu thập nữ viết vô” – Có một đứa con trai còn hơn mười đứa con gái như Trung Quốc, thân phận và địa vị của người phụ nữ bị coi rẻ ngay từ lúc sinh ra đã chẳng còn là chuyện xa lạ gì. Tuy nhiên, ai cũng phải rùng mình khi nghe tới tục lệ chiêu đệ của người dân nước này. Có nhiều văn bản cổ về tập tục ở tỉnh Phúc Kiến ghi chép rằng: khi gia đình sinh đứa con gái đầu lòng hoặc liên tục sinh con gái mà chưa có con trai thì gia đình sẽ giết đứa con gái đi để hi vọng linh hồn của nó sẽ chiêu về cho bố mẹ sinh được em trai nên gọi là chiêu đệ.
Ngoài ra, cũng vì nhiều nguyên nhân khác như do nghèo túng hoặc nạn đói hoành hành, gia đình không đủ điều kiện nuôi dưỡng thì họ sẽ chọn giết đi những đứa con gái, dành quyền ưu tiên được sống cho con trai. Thậm chí trong nhiều trường hợp vì đứa trẻ sinh vào ngày giờ xấu hoặc có những đặc điểm lạ như khiếm khuyết trên cơ thể, họ sẽ nhận định là quái thai và đem lại nhiều điềm dữ cho gia đình nên sẽ đem đứa trẻ sơ sinh đi giết bằng nhiều thủ đoạn tàn nhẫn để mong đứa trẻ đó sẽ không bao giờ được đầu thai trở lại.
Cản thi – dẫn thi thể người chết về lại quê nhà
Cản thi là một tục lệ có nguồn gốc từ vùng Tương Tây, tỉnh Hồ Nam. Từ thời cổ, đây đã là một vùng đất khắc nghiệt với chiến loạn liên miên, cuộc sống nghèo đói, người dân nơi này bất đắc dĩ phải rời bỏ quê nhà để lên đường xa xứ kiếm ăn. Người Trung Quốc vốn luôn sống với tinh thần lá rụng về cội, dù ở nơi nào họ cũng luôn rất nặng lòng với cố hương và cho rằng khi chết đi thân xác phải đem về chôn ở quê nhà thì linh hồn mới được yên lòng và siêu thoát. Thế nhưng, vùng đất Tương Tây vốn có địa hình gập ghềnh cùng nhiều tảng đá ngầm nhấp nhô và những con suối với dòng nước chảy xiết nên muốn về nhà họ chỉ có thể đi đường bộ chứ không thể qua đường thủy. Chính từ đây, người Miêu – một dân tộc thiểu số trong vùng này vốn lưu truyền nhiều thứ vu thuật cổ huyền bí đã tìm ra cách để đưa người chết về lại quê nhà bằng đường bộ.
Quá trình cản thi diễn ra vô cùng thần bí và phức tạp. Đầu tiên phải tìm được một thầy cản thi. Vào lúc nửa đêm sẽ đưa thi thể ra khỏi quan tài, thầy cản thi làm phép và sau đó sẽ ngậm nước bùa phun vào mặt thi thể, thi thể sẽ sống dậy. Người thầy cản thi này sẽ “dắt” những thi thể… đi bộ về tới quê nhà, tương truyền trên đường đi sẽ có những nhà nghỉ dành riêng cho những đoàn lữ khách đặc biệt này gọi là Tử thi khách điếm. Trước lúc trời rạng sáng, thầy cản thi sẽ vào đây nghỉ ngơi và làm phép để đưa thi thể vào nằm lại trong quan tài bằng cách phun một ngụm nước bùa vào mặt tử thi. Thi thể sẽ phục hồi nguyên trạng và không hề nhúc nhích. Đợi đến khi trời tối lại, thầy cản thi sẽ làm phép lần nữa để gọi những tử thi dậy và tiếp tục chuyến hành trình hồi hương.
Ngày nay, với hệ thống giao thông phát triển, việc đi lại hay vận chuyển đã trở nên đơn giản và nhanh chóng hơn rất nhiều nên tục cản thi cũng dần biến mất và trở thành truyền thuyết, đề tài cho những bộ phim ma Trung Quốc, Hong Kong.
Tam thốn kim liên – “Chân nhỏ một đôi, nước mắt một chậu”
Trong xã hội phong kiến Trung Quốc, sinh ra là phụ nữ đã là một bản án. Không những bị coi rẻ về mặt tinh thần mà thể xác cũng bị chà đạp ngay từ khi còn là những đứa bé ngây thơ. Chuẩn mực vẻ đẹp Tam thốn kim liên – bàn chân ba tấc chính là một trong những bi kịch kinh khủng nhất mà người phụ nữ Trung Quốc xưa phải gánh chịu. Bắt nguồn từ thời nhà Tống và lưu truyền mãi tới tận những năm giữa thế kỉ XX, hủ tục kinh khủng này mới dần chấm dứt. Đôi bàn chân nhỏ chính là thứ định đoạt tương lai của một bé gái có gả được vào một gia đình tốt hay được đấng phu quân yêu quý hay không. Chính vì vậy, những người bà, người mẹ trong gia đình rất coi trọng việc này và họ phải tiến hành việc bó chân cho những đứa cháu gái trong gia đình mình ngay từ khi chúng qua tuổi thay răng sữa.
Đứa bé gái trong khoảng từ 4 – 7 tuổi sẽ “được” bắt đầu quá trình đau đớn này bằng việc ngâm đôi chân nhỏ vô một chậu nước ấm để xương chân… mềm ra. Tiếp đó, những người phụ nữ lớn tuổi trong gia đình sẽ dùng vải bố bó chặt quanh bàn chân rồi dùng sức bẻ quặp ngón chân ra phía sau tạo thành một độ cong tiêu chuẩn. Đợi cho bàn chân định hình cong như cây cung thì sẽ cho đứa bé mang đôi giày mũi nhọn. Ban ngày sẽ nới lỏng lớp vải bó ra và ban đêm sẽ bó chặt lại. Thời gian trôi qua, đôi bàn chân sẽ dần biến dạng để tới tuổi cập kê sẽ trở thành tam thốn kim liên.
Việc bó chân cũng chính là nguồn cơn gây ra nhiều nỗi đau đớn cho người phụ nữ xưa. Ngoài những cơn đau về mặt thể chất họ phải chịu đựng từ lúc còn nhỏ cho tới khi qua đời, đôi chân nhỏ cũng đem đến cho họ nhiều thiệt thòi tinh thần. Bàn chân ba tấc sẽ rất hạn chế việc di chuyển nên đa số phụ nữ khi đó chỉ có thể quẩn quanh trong nhà, dẫn tới sự lệ thuộc rất lớn vào gia đình nhà chồng.
Thời nhà Thanh cai trị lãnh thổ Trung Hoa, do nguồn gốc của họ bắt nguồn từ một dân tộc du mục thiểu số nên không có tục lệ này. Các triều đại vua chúa đã nhiều lần hạ lệnh cấm tục lệ này nhưng tinh thần “giữ gìn phong tục của người Hán” quá mạnh mẽ nên việc bó chân vẫn còn tiếp diễn tới tận thời Dân Quốc mới dần biến mất. Ngày nay, người ta vẫn còn tìm thấy những đôi chân ba tấc ở một số cụ già sinh sống tại các vùng núi hẻo lánh. “Tôi thậm chí còn không dám đắp chăn lên đôi bàn chân của mình, nó đau đớn như bị ai đó đặt một cục than nóng lên chân” – một cụ bà 95 tuổi kể lại cảm giác khủng khiếp mà mình đã phải trải qua để có được bàn chân tam thốn kim liên.
Bất cứ xã hội nào cũng có những mặt trái của nó. Đằng sau những thành tựu văn minh rực rỡ, những công trình vĩ đại mà người Trung Quốc cổ xưa đã tạo ra, họ cũng đồng thời để lại những điều kinh khủng trên cho chính con cháu họ mãi đến tận ngày nay.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
